Truss Rod Adjustment เหล็กขันคอ

คอจะถูกแรงดึงตลอดเวลา ด้วยแรงดึงที่มหาศาล ดังนั้นแรงดึงจะทำปฏิกิริยากับคอ ด้วยความที่คอเป็นไม้ มันจะมีแรงต้าน ซึ่งแรงต้านนั้นเรียกว่า ความ Stable ของคอ
โดยคอแต่ละชนิดมันจะมีความ Stable ที่แตกต่างกัน แล้วแต่ชนิดไม้ พอเวลาที่แรงด้านน้อยเกินไปมันก็จะสู้แรงตึงสายไม่ได้ ที่นี้อาการของมันก็คือมันจะเริ่มงอ
ระหว่างที่มันงอ มันก็จะเกิดแรงเค้นกับแรงแรงเครียดขึ้นที่ตัวไม้ ซึ่งจะคล้ายๆกับกราฟของค่า Stress & Strain
โดยที่คอจะมีการเปลี่ยนสภาพ จากตำแหน่งเดิม เริ่มงอ ด้านหลังคอจะถูกดึงกันด้วยเซลล์ มันถูกยืดออก ด้านหน้าของคอกีตาร์ฝั่ง Fingerboard มันจะถูกกดทับกัน
แรงต้านตรงนี้ จะต้านแรงดึงของสายที่ขึงมา มันจะงอจนถึงจุดสมดุล ซึ่งแรงที่เป็น Stable ของกีตาร์มันไม่ได้มากพอที่
จะสามารถสู้กับแรงดึงของสายได้ นั้นมันจึงเป็นเหตุผลที่ทำให้กีตาร์ถึงต้องมี Truss Rod เข้ามาช่วย

Truss Rod คืออะไร?
Truss Rod คือ เหล็กที่อยู่ภายในคอ ซึ่งจะวางตลอดช่วงของคอ เอาไว้สร้างแรงต้าน ที่เกิดจากสาย และแรงต้านจากภายในตัวคอเอง
ประเภทของ Truss Rod
Truss Rod แยกเป็น 2 ประเภท
- One Way Truss Rod
- Two Way Truss Rod

One Way Truss Rod
One Way Truss Rod คือ Truss Rod ที่สามารถไขแล้วเกิดแรงต้านทางเดียว แก้อาการคอโค้งไปด้านหน้า ที่เกิดจากแรงตึงสาย
โดยที่ลักษณะของ One Way ก็จะมีอยู่ 2 ประเภท
- แบบที่มีกรอบอะลูมิเนียม (Martin Style) เวลาอยู่ในคอจะตรง ใช้แรงตึงของกรอบอะลูมิเนียมช่วย แม้ไม่ขัน Truss Rod ซึ่ง Stable มาก
- เป็นก้านเหล็กใหญ่ วางโค้งตลอดคอ (Fender Style) แบบนี้จะมีแรงตึงตลอดเวลา เกิดจากการบิดตัวของก้านเหล็กตลอดเวลา
Two Way Truss Rod
Two Way Truss Rod คือ Truss Rod ที่สามารถสร้างแรงต้านได้ 2 ทาง โดยแก้อาการดังนี้
- คอโค้งไปด้านหน้า ที่เกิดจากแรงตึงสาย
- คอโค้งไปด้านหลัง (Back Bow) ที่เกิดจากไปบิดตัว ซึ่งเกิดจากความชื้น หรือแห้งเกินไป
โดยลักษณะของ Two Way Truss Rod
- เส้นเหล็ก ส่วนใหญมีขนาดเล็กกว่าแบบ Two Way
- ถ้าไม่ขันให้ตึง ปล่อยหลวมๆ จะไม่มีแรงด้าน อาการเหวี่ยงของคอเกิดได้ง่ายกว่า
ตำแหน่งปรับ Truss Rod
Truss Rod เวลามีอยู่ในคอจะอยู่ใน 3 ลักษณะก็คือ
- อยู่ในคอ แล้วก็ไปขันที่หัวแบบนี้ ดูแลง่าย ขันง่าย ปรับง่าย
- ตำแหน่งขันอยู่ที่ด้านท้ายของคอ
- ตำแหน่งขันอยู่ภายใน Soundhole กีตาร์โปร่ง
ทำไป Truss Rod ต้องปรับได้?
มาดูแรงที่เกิดทั้งหมด ที่ทำให้คออยู่ในจุดที่สมดุล คือ แรงคอ + แรง Truss Rod = String Tension

Truss Rod ต้องปรับค่าได้ ด้วย 2 เหตุผลดังนี้
- คอมีค่า Stable ต่างกัน ซึ่งเกิดจาก ไม้แต่ละชนิดมีค่าคงตัวต่างกัน Species ของไม้ อายุไม้ก็มีส่วน ความชื้นในไม้ก็มีส่วน น้ำมันในไม้ก็มีส่วน
- ไม้เป็นสิ่งที่มีชีวิต โดยที่ไม้จะยอมปรับตัวตามสภาพ ตามแรงที่มันเจอได้ โดนแรงดึงไปเรื่อยๆ มันจะคลายตัวได้ ซึ่งเลยทำให้มีการปรับคอเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

วิธีปรับ Truss Rod
- หมุนตามเข็มนาฬิกา แรงตึงจะเพิ่มขึ้น คอจะเหวี่ยงไปด้านหลัง คอจะตรงขึ้นในกรณีที่คองอมาด้านหน้า
- หมุนทวนเข็นนาฬิกา แรงผ่อนลง แรงตึงสายจะดึงให้คอมาด้านหน้าเพิ่มขึ้น ใช้เวลาคอตรงเกินไปอยากให้โค้งมาด้านหน้านิดหน่อย
