Date : 
May 23, 2025

Nut ความลับของนัทกีตาร์

ความลับ Nut กีตาร์

ถ้าเราคาด Capo ที่เฟรต 1 แล้วเล่น สังเกต Feeling ที่เกิดขึ้น  หลังจากนั้นให้เอา Capo ออก แล้วเล่นอีกครั้ง เราจะรู้สึกว่าเล่นยากขึ้น นั่นเกิดมาจาก Nut ซึ่งถูกสร้างมาเป็นค่ามาตรฐานของโรงงาน ดังนั้น ความลึกขอNut มีผลกับFeel การเล่นอย่างมาก

ทำความเข้าใจ NUT 

Nut เป็นแท่งที่อยู่ต้น Fingerboard ไปทางหัวกีตาร์ มีหน้าที่ดังนี้

  1. Nut มีหน้าที่เป็นสะพานสาย เป็นจุดยึดให้กับสาย โดยที่สายจาก Bridge วางพาดบน Nut ไปยังลูกบิด
  2. Nut ทำหน้าที่บังคับให้สายสั่นอยู่ใน Loop การสั่น ช่วงตั้งแต่ Nut จนถึง Saddle (Saddle อยู่บน Bridge)

ด้วยความที่ตัวมัน เป็นจุดที่สายพาดผ่าน ดังนั้น ตัว Nut จึงมีผลต่อการสั่นของสายทันที ซึ่งเป็นสาเหตุว่าตัว Nut ต้องมั่นคง พอตัว Nut มั่นคง จึงทำให้สายสั่นได้ตามปกติ

Nut เกี่ยวข้องกับกีตาร์ใน 2 ลักษณะ

- Playability 

- Sound Quality

1. Playability (ช่วยให้เล่นง่าย)

Playability คือ ความสามารถที่ทำให้เราเล่นแล้วรู้สึกดี การปรับแต่ง Nut ที่ดี จะช่วยให้เล่นได้ง่าย เล่นสบาย Smooth สาเหตุของการเล่นดีหรือไม่ดีที่เกิดจากร่องนัท จะมีอยู่ 2 ลักษณะ

1. ร่อง Nut สูงเกินไป : จะทำให้สายสูง  สมัยหัดกีต้าร์แล้วจับคอร์ด F แบบทาบยากมากๆ นั่นอาจจะมีผลมาจากร่อง Nut สูงเกินไป

2. ร่อง Nut ลึกไป : ทำให้ Buzzing เวลาเล่น Open string - ทำความเข้าใจก่อนว่า String Vibration จะสั่นมากที่สุดเมื่อเล่นแบบ Open String จะแกว่งมากที่สุด

2. Sound Quality

Nut รวมถึงร่อง Nut ต้องมั่นคง ซึ่งมีหน้าที่กำหนดเสียงด้วยส่วนหนึ่ง  เพราะตัว Nut เองเกี่ยวข้องกับการสั่นของสาย ว่าสามารถสั่นได้สมบูรณ์ หรือไม่สมบูรณ์  

Nut กำหนดเสียงได้อย่างไร

  1. ขนาดร่อง Nut : สายแต่ละสายมีขนาดแตกต่างกัน ถ้าร่องนัทไม่พอดีกับสาย เช่น กว้างไป เวลาที่สายอยู่ในร่อง Nut สายจะกลิ้ง แทนที่จะยึดตรึง สายกลิ้ง จะลดทอนความสามารถในการสั่น
  2. วัสดุที่ใช้ทำ Nut : แต่ละวัสดุให้ลักษณะเสียงที่แตกต่างกัน และมีค่าความแข็งแรงแตกต่างกัน โดยวัสดุหลักๆมีดังนี้
    •  พลาสติก
    • กระดูก
    • เหล็ก
    • ทองเหลือง
    • graph tech
  3. องศาของสาย : มีความสำคัญกับเสียงมาก
    • องศาเยอะ เสียงห้วน 
    • องศาน้อย ป้าน เสียงจะพร่า ไม่ชัด สายอาจหลุดร่อง Nut

Nut Setup Concept 

Concept ในการปรับแต่ง Nut คือ ทำยังก็ได้ ให้สายในช่วงเฟรตแรกๆต่ำที่สุด โดยที่เล่น Open string แล้วไม่ Buzz

ดังนั้นมันจะขึ้นอยู่กับ

  1. Style การเล่นของแต่ละคน
  2. กีตาร์แต่ละตัว คอแกว่งไม่เท่ากัน ให้เสียงไม่เหมือนกัน
  3. Relief ความโค้งของคอไม่เท่ากัน Set ไม่เหมือนกัน
  4. ชนิดของสาย เบอร์สาย ความเก่าใหม่ไม่เหมือนกัน

Check & Slotted Setup

ก่อนที่คุณจะปรับแต่ง Nut คุณต้องเช็ค แล้วก็วิเคราะห์อาการของ Nut ก่อน โดยวิธีเช็คร่องนัทมี 3 วิธี

  1. กดที่เฟรต 3 แล้วดูความสูงของสายที่อยู่เหนือเฟรต 1 ว่ามี Gap มากเกินไป หรือน้อยเกินไป และไล่เช็คอย่างนี้ทุกสาย โดยที่ Gap สาย1 จะน้อยที่สุด แล้วค่อยๆเพิ่มจนถึงสาย 6
  2. วัดด้วย Ref.
    • ให้กดที่ Fret 1 แล้วดูว่าที่เฟรต 2 สายสูงเท่าไหร่จำค่านั้นไว้ แล้วเอาค่านั้นไปใช้
    • ตะไบร่องนัท ให้ความสูงของสายเหนือ Fret 1 เกือบเท่ากับ Ref. เมื่อสักครู่ โดยที่ต้องสูกว่านิดนึง ด้วยเหตุผลของ Open String จะทำให้การสั่นของสาย String Vibration มีมากกว่า
    • ทำทุกสาย โดยที่สาย 6 จะสูงกว่าสาย1 เสมอ
  3. วัดด้วย Thickness Gauge โดยที่
    • สาย 1 Treble E สายสูง  0.018" (+- 0.002)
    • สาย 6 Low E สายสูง 0.022" (+- 0.002)

พอคุณได้ค่าอ้างอิงแล้วก็ตะไบร่องนัทให้ได้ความลึกของร่องนัทที่คุณต้องการ

หมายเหตุ : เวลาตะไบร่องนัท พอได้ความลึกแล้ว ให้ค่อยๆตะไบ ทีละนิด ช้าๆ เพื่อทำให้ร่องนัท Smooth อย่าตะบี้ตะบัน ร่องนัทจะเละ เสียงดีไม่ดี อยู่ตรงนี้ด้วย

Nut Shaping ปรับ

ตัวสายที่อยู่ในร่องนัท จะมีพื้นที่ให้อยู่ ร่องนัทจะอมสาย ตามนี้

  • สาย 6 อยู่ในร่อง Nut 50%
  • สาย 5 อยู่ในร่อง Nut 50%
  • สาย 4 อยู่ในร่อง Nut 50%
  • สาย 3 อยู่ในร่อง Nut 75% (สายโปร่ง) 80% - 100% (สายไฟฟ้า)
  • สาย 2 อยู่ในร่อง Nut 80% - 100%
  • สาย 1 อยู่ในร่อง Nut 100%
nut slot
ความลึกของสายกีตาร์ที่อยู่ในร่องนัท

ก่อนจบงาน เอาดินสอมาถูร่อง เพราะเวลาตั้งสาย สายจะยืด ร่องจะได้ Smoot หรือใช้ Guitar Grease (Graphite) ก็ได้

ทำไมต้องทำร่องนัทตื้น?

สำหรับกีตาร์ที่ไม่ใช่หัวตัด เวลาที่เราดีดสาย การสั่นสะเทือนของสายจะไหลจากฝั่ง Fingerboard ผ่านไปยังฝั่งหัวกีตาร์ เมื่อสายอิสระมากขึ้น เสียงกีตาร์จะดีขึ้น ซึ่งการทำร่องนัทสามารถทำได้ทุกชนิตของนัท 

String vibration at headstock
การสั่นของสายจะไหลไปทางหัวกีตาร์

ถ้าเราสังเกตลักษณะของ Nut กีตาร์จะมีอยู่ 2 แบบหลักๆ

  1. นัทแบบบาง แบบที่ Fender ใช้ หัวกีตาร์อยู่ระนาบเดียวกับ Fingerboard
  2. นัทแบบหนา แบบที่  Acoustic Guitar และแบบ Gibson ใช้ หัวกีตาร์ทำมุม 14 องศากับ Fingerboard

ความลับของร่อง Nut

ร่องนัทมีผลต่อ Tone เสียงใน 2 ลักษณะ ซึ่งขึ้นอยู่กับการปรับ

  1. Bright :ใสขึ้น มีความเป็นประกาย Sustainเพิ่มได้นิดหน่อย 
  2. Warm : จะหม่นลง อ้วนขึ้นได้ ใช้แก้อาการเสียงลอย สายแกว่งในสายเบอร์ 5 6 ที่ไม่หยุดสั่นซักที ในกีตาร์โปร่งจะเห็นได้ชัด

วิธีปรับร่อง Nut

Bright Sound 

ถ้าอยากให้เสียงสว่างขึ้น  เสียงดีขึ้น คอนเซ็ปคือ ทำให้สายมีการสั่นที่อิสระมากขึ้น ทั้งในรูปแบบร่องนัทที่ตื้นขึ้น และร่องมีความลื่นขึ้น โดยวิธีนี้ทำใน Nut ที่หนา ให้ตะไบ บานด้านท้ายปลาย ปลาย Nut อิสระ  

Nut Slot top view
ร่องนัทมองจากมุมสูง ปลายของนัทจะเปิด ให้บานออก ไม่สัมผัสสาย

หลังจากนั้นให้ทำพื้นร่อง Nut ให้โค้ง ไม่เป็นมุมหัก สายจะไม่เกิดแรงเครียด ความถี่ไหลได้ดีกว่า

Nut Slot side view
ส่วนสัมผัสสายของร่องนัทที่ปรับใหม่

Warm Sound

 ถ้าอยากได้เสียงที่อุ่นขึ้น หรือแก้ปัญหาอาการสายแกว่งในกีตาร์หัวกลับ ที่ไม่มี String Tree กับ Locking Nut ให้ทำร่องนัทให้แน่นพอดีสาย และลึกขึ้นนิดนึง สายจะแกว่งน้อยลง จะกระชับมากขึ้น

หมายเหตุ ถ้าเราต้องการให้เสียงกีตาร์เป็นแบบไหน ให้ทำแบบนั้น ไม่ได้มีแบบไหนดีกว่า แบบไหนแย่กว่า 100% ขึ้นอยู่กับเราชอบหรือไม่ชอบ

เพิ่มเติม

สำหรับ Bass ที่ชอบเล่น Slap ให้เซ็ตร่อง Nut ต้องไม่อมสาย ร่อง Nut ต้องลึกแค่ 0.5 Diameter หรือ 1/3 Diameter

Writer

Tar Tungsai
อยู่กับมันให้มากพอ เดี๋ยวคุณก็ทำได้เอง อะไรที่อยู่ใน Tungsai หวังว่าจะเป็นประโยชน์ต่อคุณ
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram