Intervals (อินเตอร์วัล) คืออะไร?

การทำความเข้าใจคู่เสียงอย่างถ่องแท้ถือเป็นสิ่งสำคัญที่สุด ในการเรียนรู้ดนตรีทุกประเภท เนื่องจากคู่เสียงเป็นองค์ประกอบสำคัญของดนตรีสากลที่เราได้ยินกันทุกวันนี้

แต่ละช่วงเสียงจะมีลักษณะเสียงที่แตกต่างกันอย่างมาก ซึ่งเราควรเข้าใจความสัมพันธ์ของมัน ทั้งทางหูและทางตา

คู่เสียงหากเล่นพร้อมกัน เราจะเรียกว่า Harmony (เสียงประสาน) แต่ถ้าเล่นเรียงกันตามลำดับ จะเรียกว่า Melody (แบบทำนอง)

Intervals (คู่เสียง) คือ ความสัมพันธ์ของเสียงระหว่างโน้ต 2 ตัว ว่าห่างกันแบบไหน

Interval มีอยู่ 2 ชนิดคือ

• Melodic Intervals เกิดจากโน้ตสองตัวที่เปล่งเสียง "ตามลำดับต่อเนื่องกัน"
• Harmonic Intervals ประกอบด้วยโน้ตสองตัวที่เปล่งเสียงออกมา "พร้อมกัน"

ในหนึ่งช่วงเสียง 1 Octave จะแบ่งเป็น 12 ช่วงเสียง ดังนั้นโน้ตจะมีอยู่ทั้งหมด 12 ตัว แต่ละตัวมีระยะห่างกันครึ่งเสียง

โดยโน้ตเพลงจะมีชื่อเรียกอยู่ 7 ชื่อ C, D, E, F, G, A, B นอกนั้นเป็น Sharp , Flat

เราจะเริ่มกันด้วยที่เอา C Major Scale มาวาง แล้ววิเคราะห์

C ไป D ห่างกัน 2 ลำดับ เป็นคู่ 2

C ไป E ห่างกัน 3 ลำดับ เป็นคู่ 3

C ไป F ห่างกัน 4 ลำดับ เป็นคู่ 4

C ไป G ห่างกัน 5 ลำดับ เป็นคู่ 5

C ไป A ห่างกัน 6 ลำดับ เป็นคู่ 6

C ไป B ห่างกัน 7 ลำดับ เป็นคู่ 7

C ไป C ห่างกัน 8 ลำดับ เป็นคู่ 8

หมายเหตุ : ความห่างของลำดับ ไม่ต้องดู Sharp  Flat

Sharp Flat เป็นตัวกำหนดระยะห่างที่เอาไว้บอกถึง Quality คุณลักษณะของคู่เสียงนั้น

ชื่อคู่เสียง (Naming Intervals)

 นอกจากจะบอกลำดับความห่างของเสียง "เป็นคู่" ตามที่อธิบายด้านบนแล้วยังไม่พอ เพื่อระบุช่วงได้อย่างแม่นยำ จำเป็นต้องจำแนกช่วงทั่วไปตามคุณลักษณะของเสียงด้วย

ส่วนประกอบของชื่อคู่เสียง 

ในการบอกชื่อของ Intervals ได้อย่างถูกต้อง ต้องคำนึงถึงหลัก 2 ประการ คือ

1. ขนาดของ Intervals (Quantitative) คือ ระยะช่วงห่างระหว่างตัวโน้ต 2 ตัว จากการนับไล่ตามลำดับขั้น (Degree) ซึ่งกำหนดนับจากโน้ตตัวแรก ไปจนถึงตัวโน้ตอีกตัวหนึ่ง
2. คุณลักษณะของ Intervals (Qualitative) คือ การบอกคุณลักษณะของคู่เสียงนั้น โดยมี 5 แบบดังนี้

• Perfect แทนด้วย P 
• Major แทนด้วย M
• Minor แทนด้วย m
• Augmented แทนด้วย A
• Diminished แทนด้วย d

วิธีเขียนชื่อคู่เสียง

ชื่อของ Interval จะเขียนโดยที่เอา Quality ไว้ด้านหน้า แล้วตามด้วยลำดับ Degree ไว้ด้านหลัง

• คู่เสียง Perfect ขึ้นต้นด้วย P ตามด้วยลำดับ เช่น P5, P4
• คู่เสียง Major ขึ้นต้นด้วย M  ตามด้วยลำดับ เช่น M2, M3, M6, M7
• คู่เสียง Minor ขึ้นต้นด้วย m ตามด้วยลำดับ เช่น m2, m3, m6, m7
• คู่เสียง Augmented ขึ้นต้นด้วย A  ตามด้วยลำดับ เช่น A4
• คู่เสียง Diminished ขึ้นต้นด้วย d  ตามด้วยลำดับ เช่น d5

ประเภทของ Intervals

Perfect Intervals

Perfect Intervals ประกอบด้วย Octave, Unison, Fifth, Fourth

โน้ตที่ฟังแล้วเข้ากัน เสียงกลืนกัน (Consonance) ประกอบไปด้วย

• P1 (Perfect Unison) คือโน้ตตัวเดียวกัน C กับ C 
• P4 (Perfect Fourth) คือ โน้ตคู่สี่ เช่น C กับ F ห่างกัน 5 ครึ่งเสียง
• P5 (Perfect Fifth) คือ โน้ตคู่ห้า เช่น C กับ G ห่างกัน 7 ครึ่งเสียง
• P8 (Perfect Octave) คือ โน้ตเดียวกัน ที่ห่างกัน 1 Octave 12 ครึ่งเสียง

Imperfect Intervals

Imperfect Intervals ประกอบด้วย Second, Seventh, Third, Sixth โดยมี intervals ทั้งในทาง Major และ Minor ดังนี้

• Major Intervals คือ คู่โน้ตที่อยู่ในทาง Major มีดังนี้
  • M2 (Major Second) คือ โน้ตคู่ 2 Major | C D ห่างกัน 2 ครึ่งเสียง
  • M3 (Major Third) คือ โน้ตคู่ 3 Major | C E ห่างกัน 4 ครึ่งเสียง
  • M6 (Major Sixth) คือ โน้ตคู่ 6 Major | C A ห่างกัน 9 ครึ่งเสียง
  • M7 (Major Seventh) คือ โน้ตคู่ 7 Major | C B ห่างกัน 11 ครึ่งเสียง

• Minor Intervals คือ คู่โน้ตที่อยู่ในทาง Minor มีดังนี้
  • m2 (Minor Second) คือ โน้ตคู่ 2 Minor | C Db ห่างกัน 1 ครึ่งเสียง
  • m3 (Minor Third) คือ โน้ตคู่ 3 Minor | C Eb ห่างกัน 3 ครึ่งเสียง
  • m6 (Minor Sixth) คือ โน้ตคู่ 6 Minor | C Ab ห่างกัน 8 ครึ่งเสียง
  • m7 (Minor Seventh) คือ โน้ตคู่ 7 Minor | C Bb ห่างกัน 10 ครึ่งเสียง

Diminished Intervals

Diminished หมายถึง การทำให้เสียงแคบลง โดยคู่เสียง Diminished จะหมายถึง คู่เสียงใดก็ตามที่ถูกทำให้เสียงแคบลงครึ่งเสียง จะกลายเป็นคู่เสียง Diminished ยกตัวอย่างเช่น

• คู่ 5 ถูกแคบลงครึ่งเสียง จะเรียก คู่ 5 Diminished เช่น C กับ Gb
• คู่ 8 แคบลงครึ่งเสียง จะเป็น Diminished Unison เช่น C กับ Cb (ห้ามเรียก B)

คู่เสียง Major แคบลงครึ่งเสียง จะกลายเป็น คู่เสียง Minor  ยกตัวอย่าง C ไป E เป็นคู่เสียง Major ถ้าลดลงครึ่งเสียงจะกลายเป็น C ไป Eb ซึ่งเป็น Minor

คู่เสียง Minor แคบลงครึ่งเสียง จะกลายเป็น Diminished Third จาก C ไป Eb เป็นคู่เสียง Minor ถ้าลดลงครึ่งเสียงจะ กลายเป็น C ไป Ebb ซึ่งเป็น Diminished Third

Augmented Intervals

Augmented คือ การชยายให้กว้างขึ้น โดยคู่เสียง Augmented จะหมายถึง คู่เสียงใดก็ตามที่ถูกทำให้เสียงขยายกว้างขึ้น จะกลายเป็นคู่เสียง Augmented ยกตัวอย่างเช่น

• คู่ 5 ขยายให้กว้างขึ้น จะเรียกว่า คู่ 5 Augmented เช่น C กับ G#
• คู่ 4 ขยายให้กว้างขึ้น จะเรียกว่า คู่ 4 Augmented เช่น C กับ F#

หมายเหตุ

คู่ 4 Augmented F# กับ คู่ 5 Diminished Gb เสียงเหมือนกัน แต่เรียกไม่เหมือนกัน แบบนี้เรียกว่า Enharmonic

A4 (Augmented Fourth) ห่างกัน 6 ครึ่งเสียง

d5 (Diminished Fifth) ห่างกัน 6 ครึ่งเสียง

การหดขยายของ Intervals

Perfect Intervals

• ขยายเสียงเพิ่มขึ้นครึ่งเสียง เป็น Augmented 
• ลดเสียงลงครึ่งเสียง เป็น Diminished 

Major Intervals

• ขยายเสียงเพิ่มขึ้นครึ่งเสียง เป็น Augmented 
• ลดเสียงลงครึ่งเสียง เป็น Minor

Minor Intervals

• ขยายเสียงเพิ่มขึ้นครึ่งเสียง เป็น Major
• ลดเสียงลงครึ่งเสียง เป็น Diminished

หมายเหตุ: Intervals อาจจะขยายได้กว้างกว่า Augmented จะกลายเป็น Doubly Augmented หรือ หดให้แคบได้กว่า Diminished จะกลายเป็น Doubly Diminished ซึ่ง 2 กรณีนี้มีให้เห็นน้อยมาก เพียงต้องการให้รู้ว่าสามารถเป็นไปได้

ลักษณะเสียงคู่เสียง (Interval Characteristics)

ในดนตรีตะวันตก ความสัมพันธ์ของโทนเสียงในช่วง 1 Octave จากโน้ต C ไปยัง C มีการแบ่งเป็น 12 ช่วงเสียงที่เท่ากัน โดยช่วงเสียงนั้นจะห่างกัน ครึ่งเสียง แบบ Chromatic Scale ในทางลำดับเสียงขั้นต่างๆ จะส่งผลต่อความรู้สึกในแบบต่างๆ ดังตารางนี้